| KURIEREK B |
| Tymczasowa Komisja Wykonawcza NSZZ „SOLIDARNOŚĆ” w Bochni |
| Bochnia – Brzesko, data wydania 15.01.1983 nr 6 |
WADEMECUM OBYWATELA
Celem tego cyklu jest przybliżenie tych terminów, z którymi mamy obecnie wiele do czynienia, a które są niejednokrotnie błędnie interpretowane. Nie rościmy sobie prawa do „jedynej słuszności” i dlatego zapraszamy do udziały w redagowaniu „vademecum”.
Strajk Słowo, które nabrało wielkiego rozgłosu. Mało ludzi jednak wie, że można je rozumieć różnie. Według definicji, strajk to zbiorowe zaprzestanie pracy, jako jedna z form walki społeczeństwa z władzą, o zrealizowanie ekonomicznych lub politycznych żądań społecznych. Jest to oczywiście definicja dostosowana do obecnych warunków.
I. Strajk może mieć następujący charakter:.
1. Protestacyjny – gdy jest podejmowany przeciwko posunięciom rządu lub administracji
2. Solidarnościowy – gdy organizowany jest na znak solidarności ze strajkującymi z innych zakładów,
II. Ze względu na podłoże i wysunięte żądania: ekonomiczne lub polityczne
III. Ze względu na zasięg działania:
1. Pojedyncze – gdy strajkuje jeden zakład lub jego część.
2. Grupowe:
a/ lokalne powszechne: gdy strajkuje więcej niż jeden zakład (ale nie wszystkie) w jednej miejscowości lub jednym ośrodku przemysłowym o różnych gałęziach produkcji.
b/ branżowe: obejmujące zakłady pracy tej samej gałęzi produkcji na terenie jednego okręgu przemysłowego lub całego kraju np. strajk górników, kolejarzy itp.
c/ generalne (powszechne) – gdy strajkują wszystkie zakłady pracy, wszystkich gałęzi produkcji w miejscowości, okręgu lub całym kraju.
a/ lokalne powszechne: gdy strajkuje więcej niż jeden zakład (ale nie wszystkie) w jednej miejscowości lub jednym ośrodku przemysłowym o różnych gałęziach produkcji.
b/ branżowe: obejmujące zakłady pracy tej samej gałęzi produkcji na terenie jednego okręgu przemysłowego lub całego kraju np. strajk górników, kolejarzy itp.
c/ generalne (powszechne) – gdy strajkują wszystkie zakłady pracy, wszystkich gałęzi produkcji w miejscowości, okręgu lub całym kraju.
IV. Najważniejszy jest jednak podział strajków ze względu na sposób jego prowadzenia. Strajk zwykły polega na zaprzestaniu pracy i opuszczeniu zakładu. Często przed wejściem na zakład pozostaje pikieta, czyli grupa strajkujących , których zdaniem jest informacja i strajki i niedopuszczenie do pracy łamistrajków. Odmianą polską jest tzw. strajk absencyjny, który polega na tym, że nie przychodzi się w ogóle do pracy.
1.Strajk włoski: często nazywany strajkiem biernym. Po 13 grudnia ‘81 mieliśmy możliwość poznania jego wielu interpretacji, niestety błędnych. Strajk włoski polega bowiem na tym, że robotnicy NIE PORZUCAJĄ PRACY lecz ZMIENIAJĄ JEJ TEMPO, OBNIŻAJĄC CHWILOWO WYDAJNOŚĆ. itp. A żądają normalnej zapłaty. W państwach komunistycznych stosowany bardzo często nieraz nawet nieświadomie. Piękna walka i co najważniejsze – nie narażająca ludzi na aresztowanie. Strajk włoski może być stosowany praktycznie w każdej gałęzi przemysłu. Pozwala wyzwolić wiele inicjatyw, ponieważ pokazuje cel: zwolnić tempo pracy, obniżyć wydajność, a środki każdy dobiera stosownie do swoich warunków.
2. Strajk polski/okupacyjny – polega na zaprzestaniu pracy i pozostaniu na terenie zakładu, aby uniemożliwić zatrudnianie innych robotników na terenie (łamistrajków), sparaliżować cykl produkcyjny, przeszkodzić w wywozie towarów. Należy zaznaczyć, że była to, i jest obecnie, najczęściej stosowana forma strajku w Polsce. Teraz, kiedy mamy do czynienia z pacyfikowaniem zakładów pracy, strajk polski nie spełnia swoich celów.
Pewnym unowocześnieniem strajku polskiego jest:
3.Strajk okupacyjny z obroną czynną. W tym przypadku okupowanie zakładów pracy ma na celu jego obronę przed siłami rządowymi, skierowanymi do pacyfikacji. Stosowany min, był m.in. w Kop. „WUJEK”. Duża liczba ofiar śmiertelnych i małe efekty końcowe nie przemawiają za stosowaniem tego typu strajku w jednym zakładzie, mieście lub regionie. Połączenie strajku okupacyjnego z obroną czynną, z manifestacjami i demonstracjami ulicznymi byłoby najostrzejszą formą walki społeczeństwa z władzą chociaż silny propagandowo.